Hypersensitiviteit

Hypersensitiviteit is een vorm van extreme empathie en altruïsme. Het zijn eigenschappen die niet in ieder mens even sterk ontwikkeld zijn. Gevoeligheid die bijna pijn doet. Het zijn handige en soms bijzonder onhandige kwaliteiten. Hoogsensitieve mensen hebben een talent voor empathisch, invoelend en altruïstisch gedrag. soms ten voordele, soms ten nadele. Hypersensitieve mensen trekken dit vermogen nog een tandje door. Niet te verwarren overigens met mensen in een burn out. Ook zij kunnen gevoeliger dan normaal worden door de chronische overprikkeling. 

Spiegelgedrag

Bij kleine kinderen zie je het verschil in altruïsme al duidelijk in de persoonlijkheid aangelegd. Het delen van speelgoed of het troosten van een ander kindje zijn tekenen van altruïsme, die meestal niet aangeleerd zijn door de ouders. Nog een stapje verder gaat het voelen wat de ander voelt. Mijn jongste dochter kon al met drie zeggen „mama, ik voel me verdrietig“, als ik het was, die eigenlijk op dat moment even buiten het zicht van de kinderen moest huilen.  Terwijl zij niet wist waar haar gevoelens vandaan kwamen, had ze ze wel. Dit overnemen van andermans gevoelens kan verwarrend en lastig zijn. Al dat overnemen en spiegelen van de pijn, de angst, de verliefdheid van anderen, is buitengewoon verwarrend en misleidend. Maar kan ook tot extreme besluiten leiden. 

Een nier afstaan aan een vreemde

Zou jij een nier afstaan aan een wildvreemde? Spring jij in het ijskoude water om een drenkeling te redden? Altruïstisch gedrag werd onderzocht aan de universiteit van Pennsylvania met behulp van een MRI scan. Sommige mensen vertonen veel meer neurale gevoeligheid voor de gevoelens van anderen. Dit ‘meevoelen’ wordt zichtbaar in de amygdala, een orgaantje in de oude hersenen die verband houden met gevoelens. Een groep van 29 mensen hadden allemaal ooit  een gezonde nier afgestaan aan een anonieme ontvanger. Uitzonderlijk onbaatzuchtig dus. Deze mensen werden vervolgens in diverse tests vergeleken met 28 willekeurig andere proefpersonen om inzicht te krijgen over de relatie tussen altruïst (onbaatzuchtig) gedrag en een ander aspect namelijk; uitzonderlijke gevoeligheid voor angst en/of pijn van anderen. Zelfs van die van volkomen vreemden. In de fMRI-scans, toonde Brethel-Haurwitz en haar collega’s aan dat deze altruïstische nier- donors gevoeliger zijn voor de angst en pijn van een ander dan de controlegroep en dat dit zichtbaar wordt in een specifieke regio van de hersenen. De hypersensitieve nierdonoren lieten veel meer neurale gevoeligheid (hersenactiviteit) zien wanneer ze andere mensen zagen leiden.  

Wie ben ik als ik jou voel?

Invoelend vermogen en hypersensitiviteit zijn aantoonbaar en meetbaar en is in sommige mensen veel sterker ontwikkeld. Het leidt tot extreem onbaatzuchtig gedrag zoals het weggeven van je eigen organen om een ander mens te redden. Misschien voelen zij wat de meesten van ons vergeten als we aarde komen: dat wij mensen uiteindelijk één zijn. Wie ben ik als ik jou voel? Waar begin ik en waar eindig jij? Sommige mensen springen roekeloos in het water om een onbekende drenkeling te redden. Sommige mensen rennen  een brandend huis in om de huisdieren van een ander te redden. Omdat ze zo sterk voelen wat de ander voelt – pijn, verdriet, angst – dat ze niet anders kunnen, niet nadenken maar primair reageren.

Hypersensitiviteit in je werk

Als ik therapeutisch werk met mijn cliënten, gebruik ik mijn buik, middenrif en borst om te voelen wat mijn cliënt voelt. Ik breng daarnaast mijn hersenen is een open en kalme staat. Ik noem dit energetisch werken. Soms heb ik een uitzonderlijk moe persoon en word ik een half uur voor het consult uitzonderlijk moe. Soms word ik nerveus, boos of verdrietig en weet ik vooraf al dat het om de cliënt gaat, die ik zo dadelijk spreek. Meevoelen met wat een ander voelt, meebewegen met waar de ander heen beweegt, mee- ervaren met wat de ander vreest, kwelt of vaak ook juist tracht te vermijden, is de kracht van een reading. Het is dankbaar werk, maar ook intensief. Meer dan eens moet ik even in bed gaan liggen om te herstellen.

Nu wil Brethel-Haurwitz in een volgende studie de andere kant van het spectrum onderzoeken: waarom en hoe nemen egoïstische individuen egoïstische beslissingen? Wellicht ontdekken we daarmee nieuwe belangrijke puzzelstukjes als het gaat om voelen.