SPSQ hooggevoeligheid test: nieuwe vragenlijst voor HSP
Hoe weet je of je hooggevoelig bent? En hoe kun je vaststellen of je kind hoogsensitief is?
Dat zijn vragen die je als ouder misschien sterk bezighouden.
Het is belangrijk om de signalen van je kind goed te herkennen en te begrijpen.
Hoogsensitiviteit betekent dat iemand gevoeliger is voor prikkels uit de omgeving. Denk aan geluiden, emoties van anderen of kleine veranderingen in de sfeer.
Sommige kinderen laten duidelijk zulke kenmerken zien.
Als je dit herkent bij je kind, kan het helpen om advies te vragen aan een professional, zoals een kinderpsycholoog of therapeut. Zij kunnen samen met jou onderzoeken of je kind inderdaad hoogsensitief is en hoe je daar het beste mee omgaat.
De bekendste test is nog altijd die van Elaine Aron uit 1995.
Sinds kort bestaat er ook een Nederlandse test, de SPSQ, die zelfs internationaal aandacht krijgt.
Is hooggevoeligheid meetbaar?
De SPSQ (Sensory Processing Sensitivity Questionnaire) is ontwikkeld door twee wetenschappers van de Universiteit Leiden: Véronique de Gucht en Dion Woestenburg. Zij zetten zich al jaren in om hoogsensitiviteit beter in kaart te brengen.
Hun onderzoek leverde verschillende wetenschappelijke publicaties op. In 2022 introduceerden ze de eerste versie van de SPSQ, en in 2023 volgde nieuw onderzoek naar hoogsensitiviteit bij hoogbegaafden. Recent verscheen er ook een verkorte versie, de SPSQ-26, in het European Journal of Psychological Assessment.
Wie zijn de onderzoekers?
-
Véronique de Gucht is universitair hoofddocent Gezondheids- en Medische Psychologie aan de Universiteit Leiden. Ze deed veel onderzoek naar lichamelijke klachten zonder duidelijke medische oorzaak en richt zich nu op zintuiglijke prikkelgevoeligheid. Samen met Dion Woestenburg ontwikkelde ze de SPSQ én de SPS-Monitor, een app die gebruikers direct feedback geeft op hun scores.
-
Dion H.A. Woestenburg is gespecialiseerd in methodologie, statistiek en data-analyse. Hij werkt mee aan wetenschappelijke projecten, webapplicaties en datavisualisaties.
Hoe verschilt de SPSQ van andere testen?
Er bestaan meerdere HSP-tests. De bekendste is nog altijd de schaal van Elaine Aron (HSPS) uit 1995. Ook andere deskundigen, zoals Esther Bergsma, gebruiken hun eigen vragenlijsten.
De SPSQ is bijzonder omdat deze niet alleen de uitdagende kanten van hooggevoeligheid meet, maar ook de positieve aspecten. De test bestaat uit zes onderdelen:
-
Gevoeligheid voor subtiele prikkels
-
Sociaal-affectieve gevoeligheid
-
Esthetische gevoeligheid
-
Zintuiglijk welbevinden
-
Zintuiglijk onbehagen
-
Emotionele en fysieke reactiviteit
Toename van interesse
Volgens De Gucht wordt de SPSQ inmiddels gebruikt in verschillende onderzoeken, waaronder een fMRI-studie. De belangstelling groeit, zowel bij wetenschappers als bij therapeuten.
De online SPS-Monitor maakt de test praktisch toepasbaar. Na het invullen krijg je meteen feedback over je scores op de zes dimensies, vergeleken met de algemene bevolking.
