5 tips om minder te oordelen

Respect is waar het om gaat in de omgang met mensen. Als hoogsensitief persoon heb ik een goede intuïtie. Ik voel alles intenser en begrijp emoties sneller dan andere mensen. Door deze extreme gevoeligheid kom ik vaak kritisch over omdat ik vergissingen wil corrigeren. Omdat ik me bewust ben van kleine details, voel ik me vaak ongemakkelijk en reageer ik zodra ik tekortkomingen waarneem. Boos worden of iemand corrigeren is geen gepaste reactie. Zelfs als ik niet begrijp waarom een ander zich op een bepaalde manier gedraagt, probeer ik mededogen te tonen. Dit klinkt misschien voor de hand liggend, maar vaak zijn we ons niet bewust hoe vaak we oordelen, veroordelen, veroordelen. Dit komt door onze hersenen. We hebben al deze sortering nodig om überhaupt te kunnen handelen. We willen weten of een situatie gevaarlijk of ongevaarlijk is. Maar zwart-wit denken levert vaak geen positieve bijdragen aan sociale interacties. Hoe kun je kritisch gedrag ombuigen?

#1 Geef je ongenuanceerdheden toe

Geef toe dat je niet altijd liefdevol bent. We onderschatten vaak hoe kritisch, ongeduldig of zelfs oppervlakkig we oordelen. Het is belangrijk om onze eigen slechte gewoonten toe te geven om het probleem aan te pakken. Verandering komt alleen met oprechte erkenning en mededogen. Het is ok dat je niet perfect bent.

#2 Leer je innerlijke criticus waar te nemen

Leer je innerlijke gedachten onbevooroordeeld waarnemen. Zie hoe het commentaar geeft op jezelf, hoe je commentaar geeft op situaties, hoe je commentaar geeft op anderen. Hoe meer je erin slaagt deze stem waar te nemen, hoe gemakkelijker je hem minder serieus kunt gaan nemen.

#3 Omprogrammeren

Begin dan met het consequent omkeren van de stem in je hoofd. Daarvoor heb je duidelijkheid nodig over wie je wilt zijn en hoe je naar anderen wilt kijken. Bijvoorbeeld door te erkennen dat we allemaal ons best doen. Ga actief op zoek naar wat je wél leuk vindt in de ander. In plaats van je hoofd te schudden naar iets of iemand. Zie de mens achter het gedrag. Erken dat leven juist bloeit bij de gratie van variatie. Consistente kleine veranderingen zijn de sleutel. Zie wanneer je snel oordeelt in de vele situaties en doe bewust iets anders. Dus herprogrammeer jezelf! Het duurt even, maar het is erg goed.

#3 Herinner jezelf door middel van een elastiek

Ik draag bijvoorbeeld een elastiekje om mijn pols. Telkens wanneer ik mezelf betrap op een overhaast oordeel, een ongepaste evaluatie of een veroordeling, pak ik mijn elastiekje vast. Ik kan het elastiekje ook op mijn pols laten slaan. Het doet niet heel veel pijn, maar het maakt me bewuster dat ik weer aan het prutsen ben. Zo herinneren we onszelf en ons lichaam aan wat we los willen laten.

#4 Erken je vooruitgang

Blijf continu waakzaam tot je het gedrag onder de knie hebt. Ik merk bij mezelf dat ik milder en milder ben geworden en steeds positiever kijk naar anderen. Ook als ik ze niet begrijp en ze zo anders zijn. Het erkennen van deze vooruitgang en het genereus vergeven van tegenslagen is belangrijk voor doorzettingsvermogen. Je kunt beter tellen hoe vaak je het maakt.

Behoefte aan een gesprek hierover? 

#5 Zoek bewust andersoortige mensen op

De laatste tijd doe ik werk met collega’s die heel anders zijn dan ik. Het werkt heel verfrissend. Als HSP coach geef ik vaak advies om gelijkgestemden op te zoeken, om je zelfbewustzijn te sterken. Maar als je zelfbewustzijn al sterk is, kun je juist toe zijn aan het tegenovergestelde. Soms zijn we door onze werkzaamheden of vriendschappen erg eenzijdig geworden en hebben we onszelf te veel onringd met louter gelijkgestemden. Door je wereld bewust weer te verruimen ga je weer zien dat zaken ook op een andere manier aangepakt of opgelost kunnen worden. Dat het niet allemaal op jouw manier hoeft te gaan. Het verruimen van ervaringen en je geest, helpt je loskomen van te sterke oordelen.

Behoefte aan een gesprek hierover?